Thâm sau khi bị mụn do đâu?

Tóm tắt:

Hiện tượng thâm kèm theo hoặc sau khi bị mụn (gọi tắt là thâm), là hiện tượng các điểm màu tối hoặc đỏ còn lại trên da sau khi mụn trứng cá đã khỏi. Thâm có thể kéo dài hàng tháng hoặc cả năm. Về cơ bản thâm do mụn xuất phát từ ảnh hưởng của tia UV và do vết thương gây ra do mụn. Khi bị thương, cơ chế kháng viêm của da được kích hoạt. Khả năng kháng viêm của da thúc đẩy tạo ra sắc tố da (melanin), làm cho da xung quanh mụn tối hơn (thâm). Điều may mắn là thâm sẽ mất dần theo thời gian. Một số phương pháp điều trị và sản phẩm có thể làm mờ vết thâm.

1. Thâm sau mụn do đâu?

Thâm sau khi bị mụn là do khả năng kháng viêm của da tạo ra. Da tiết ra sắc tố melanin xung quanh mụn tạo nên vết thâm. Các tia cực tím UV (gồm UVA và UVB) có thể làm tăng hoặc làm giảm mụn trứng cá (1,2). Các tia này cũng có thể làm cho vấn đề thâm sau mụn trở nên trầm trọng hơn.

Hình 1: Ảnh hưởng của tia UV

2. Tránh tạo thâm bằng cách nào?

Đầu tiên bạn không được nặn mụn tùy thích. Việc này sẽ làm mụn trở nên tồi tệ hơn và gây thâm. Bạn phải nặn mụn đúng cách. Chỉ được nặn mụn khi mụn đã "chín". Nên giữ gìn vệ sinh mụn và có thể dùng các sản phẩm dưỡng ẩm, chống UV. Một số lưu ý:

• Không dùng tay sờ lên mặt hoặc lên nốt mụn; tránh tình trạng da bị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng nặng hơn.
• Không tự ý nặn mụn bởi hành động này không chỉ gây tổn thương da, nhanh chóng tích tụ sắc tố đen melanin hình thành các vết thâm, sẹo.
• Không nên dùng mỹ phẩm hay sữa rửa mặt có mức độ hoạt động quá mạnh nhằm tránh kích ứng, làm tổn thương sâu, làm khô da…
• Hạn chế sử dụng mỹ phẩm, trang điểm đậm khi ra ngoài.

Hình 2:  Nặn mụn đúng cách

3. Các sản phẩm trị thâm hiện tại

Các sản phẩm trị thâm chứa các hoạt tính như acid sallicylic, hydroquinone, azelaic acid, retionoid... thường tham gia ức chế quá trình tạo melamin.  Một số chất chứa gốc peroxide có khả năng tạo oxy nguyên tử với tính oxy hóa mạnh có thể tham gia cơ chế oxy hóa. 

Hình 3: Một số hoạt chất và cơ chế tác động của mỹ phẩm trị mụn và thâm (3)

Thông tường, khi dùng các sản phẩm có hoạt chất này, thâm sẽ giảm đi sau 8-12 tuần. Tuy vậy các hoạt chất hóa học này cũng có thể gây ảnh hưởng nhiều đến các tế bào khỏe mạnh, làm da bạn yếu đi, nhanh bị lão hóa. Điều này xuất phát từ cơ chế tác động như oxy hóa, hạ pH trong da... Do vậy những nghiên cứu về việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên trong việc trị mụn và giảm thâm nhanh chóng là rất cần thiết. Đó cũng là lý do chúng tôi tạo ra sản phẩm Neem sạch mụn AA hoàn toàn tự nhiên. Chúng tôi sẽ phân tích cơ chế giảm thâm của  Neem sạch mụn AA trong những bài viết tiếp theo.

Tài liệu tham khảo:

1. Mills, O. H., Porte, M. & Kligman, A. M. Enhancement of comedogenic substances by ultraviolet radiation. Br J Dermatol 98, 145–150 (1978).

2. Lee, W. J. et al. Inflammatory Cytokine Expression and Sebum Production after Exposure of Cultured Human Sebocytes to Ultraviolet A Radiation and Light at Wavelengths of 650 nm and 830 nm. Ann Dermatol 27, 163–170 (2015).

3. Sofen, B., Prado, G. & Emer, J. Melasma and Post Inflammatory Hyperpigmentation: Management Update and Expert Opinion. Skin Therapy Lett 21, 1–7 (2016).