Retinoid: Những điều cần biết

1. Retinoid là gì?

Retinoids là một loại các hợp chất hóa học có chứa vitamine A hoặc có liên quan đến hóa học. Retinoids đã tìm thấy sử dụng trong y học, nơi chúng điều chỉnh tăng trưởng tế bào biểu mô.

Retinoids có nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể bao gồm vai trò trong tầm nhìn, điều chỉnh tăng sinh tế bào và sự khác biệt, sự phát triển của mô xương, chức năng miễn dịch, và kích hoạt gen ức chế khối u.

Hình 1. Công thức hóa học của Retinoid

Nghiên cứu cũng đang được tiến hành thành khả năng điều trị ung thư da. Hiện tại, alitretinoin (9-cis-retinoic acid) có thể được sử dụng tại chỗ để điều trị các tổn thương da do sacôm Kaposi.

2. Cơ chế trị mụn của Retinoid?

Hình 2. Sản phẩn trị mụn có hoạt chất chính là retinoid

Retinoid được nhiều người sử dụng là vì có hoạt chất tiêu sừng (keratolytic treatment) sẽ làm tan các lớp da chết. Điều này làm các lỗ chân lông thông thoáng hơn, giúp các chất bã tiết ra ngoài được. Đồng thời, các lớp da mới sẽ có thể mọc ra, mịn và mềm hơn. Hoạt chất này thường dùng cho các sản phẩm trị mụn từ nhẹ tới trung bình.

3. Các ảnh hưởng phụ của hoạt chất này

3.1. Tác dụng dễ thấy

Các dạng hoạt chất retinoids có thể gây mẫn ngứa da lần đầu sử dụng. Đặc biệt là da nhạy cảm. Điều này đặc biệt là khi da bạn đang bị dị ứng.

Vì hoạt chất retinoids có khả năng tẩy da mạnh, chúng có thể làm tăng khả năng cháy nắng. Các kích thích mạnh hơn khi tiếp xúc với gió, xà bông, chất tẩy rửa, chất làm se và mỹ phẩm.

a. Retinoid không nên dùng quanh vùng mắt. Vì vùng này da mềm nên dễ bị dị ứng với thuốc. Vùng da này có thể bị sưng lên nếu dị ứng thuốc.

b. Retinoids làm tăng độ nhạy cảm của da đối với ánh sáng mặt trời, làm cho nó dễ bị tia UV gây hại. Điều này do retinoids làm da bạn mỏng hơn, dễ nhạy cảm với tia UV hơn.

c. Một số nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng retinoids tự nhiên có thể phá vỡ và biến độc hại (mặc dù cần phải nghiên cứu thêm) vào ban ngày. Trong khi retinoid có thể giúp khắc phục sự hư hại của ánh nắng mặt trời, không bảo vệ làn da của bạn khỏi ánh nắng mặt trời trong khi sử dụng retinoid có khả năng gây hại cho ánh mặt trời.

Hình 3. Vùng da quanh mắt bị dị ứng

3.2. Tác dụng lâu dài khó thấy

a. Retinoid có thể ảnh hưởng trẻ sơ sinh. Tác dụng bất lợi chính của retinoid là sinh quái thai; tất cả các phản ứng phụ khác phụ thuộc vào liều và có thể kiểm soát được. Do đó, việc ngừa thai là cần thiết trong điều trị retinoid ở phụ nữ tuổi sinh đẻ. (1)

b. Độc tính mãn tính từ điều trị lâu dài với retinoid có thể dẫn đến các bất thường về xương, thường là bắt chước hội chứng tăng acid folic tự phát lan tỏa.(2)

c. Retinoid mãn tính ở trẻ em có thể ức chế sự phát triển của chúng do sự đóng kín epiphyseal sớm. (2)

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15675886

2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9074840